De coronacrisis heeft een grote impact op de samenleving en dus ook op het werk van de Inspectie. Het jaarplan 2021 gaat dan ook niet alleen in op de “klassieke risico’s” op het terrein van gezond, veilig en eerlijk werk.
De gevolgen van de coronacrisis voor de economie en de arbeidsmarkt vragen dat de inzet van de Inspectie voor 2021 flexibel is. Dit betekent dat de interventies aangepast worden als de omstandigheden daarom vragen om effectief bij te dragen aan reductie van besmettingsrisico’s op de werkvloer en om andere partijen op de arbeidsmarkt te faciliteren. Vanuit de gedachte dat we alleen samen corona onder controle krijgen.
Een stapeling van arbeidsrisico’s
“De uitbraak van COVID-19 heeft ontwikkelingen zichtbaarder gemaakt, die ons eigenlijk al bekend waren, maar waarvan we als maatschappij nog konden wegkijken. Al eerder signaleerden we dat ontwikkelingen op de arbeidsmarkt leiden tot een stapeling van arbeidsrisico’s. Vooral bij werkenden die laagbetaald werk verrichten, op flexibele basis”, aldus Inspecteur-generaal Marc Kuipers bij het verschijnen van het jaarplan 2021.
Volgens de Inspectie lopen zij meer risico op oneerlijke, onveilige en ongezonde arbeidsomstandigheden. Ook is de instroom naar arbeidsongeschiktheid of werkloosheid voor deze groep groter. Zeker als het economisch minder gaat. Deze groep wordt extra getroffen door de gevolgen van corona. Een groep die daarbij opvalt zijn de arbeidsmigranten. Een deel van de productieketens wordt steeds afhankelijker van deze werknemers, die regelmatig te stellen hebben met onderbetaling, lang werken en slechte huisvesting. In 2021 gaat de Inspectie SZW daarom extra controleren in sectoren waar veel arbeidsmigranten werken. Ook intensiveert de Inspectie de samenwerking met andere overheden.
Corona heeft zeer verstorende effecten op sectoren, productieketens en verdienmodellen. De Inspectie schat in dat meerdere arbeidsrisico’s daarom in prioriteit zullen stijgen. Dit betreft risico’s op oneerlijk werk (onderbetaling, illegale tewerkstelling), onvoldoende inkomen en problematische schulden en toenemende fraude met sociale voorzieningen en steunmaatregelen. Ook gaan werkgevers mogelijk beknibbelen op goede arbeidsomstandigheden en onderhoud of vervanging van machines, wat arbeidsrisico’s met zich kan meebrengen.
Procesveiligheid en blootstellingsrisico’s
De Inspectie zet ook in 2021 in op de procesveiligheid en de bestrijding van acute en chronische blootstellingrisico’s aan gevaarlijke stoffen bij Brzo-bedrijven (bedrijven die vallen onder het Besluit risico’s zware ongevallen 2015) en overige (chemische) bedrijven. Het aandeel van de Inspectie in de gezamenlijke Brzo-inspecties zal hiermee ook in 2021 meer dan 90% zijn.
Blootstelling aan gevaarlijke stoffen kan inzichtelijk worden gemaakt door te meten, maar vaak is het kostenefficiënter om blootstellingsmodellen in te zetten. Een belangrijk onderdeel van de opleiding ‘Gevaarlijke stoffen: praktijkgericht meten van blootstelling op de werkplek’ is het toetsen van de meetresultaten ten opzichte van de normen en gezondheidskundige waarden. Daarnaast wordt de statistische verwerking van de gegevens behandeld. Alles draait om het meten en beoordelen van chemische en biologische stoffen op de werkplek.
Wilt u zelfstandig een kwalitatief en wettelijk onderbouwd blootstellingsonderzoek kunnen uitvoeren? Dan is de opleiding Gevaarlijke stoffen: praktijkgericht meten van blootstelling op de werkplek uitermate geschikt.
Bedrijven worden tot Brzo-bedrijven bestempeld als er grotere procesveiligheidsrisico’s spelen, maar bij deze bedrijven worden ook veel CMRS3 stoffen gebruikt. Daarom heeft eind 2021 50% van de Brzo- bedrijven een initiële inspectie (stap 1 en 2 van het vierstappenmodel voor inspecties op blootstelling aan gevaarlijke stoffen) op CMRS-stoffen gehad en 25% een inspectie op de vervolgstappen (stap 3 en 4). De Onderzoeksraad voor Veiligheid vraagt4 aandacht voor verouderende procesveiligheidsapparatuur (‘ageing’). Het samenwerkingsverband BRZO+ start een onderzoek naar ageing en zet interventies in om dit onderwerp op de agenda’s te houden bij Brzo-bedrijven en betrokken brancheverenigingen.
Bekijk de speerpunten op de online pagina Jaarplan 2021 en kijk wat er per programma gaat gebeuren.
Of ga via deze naar de pdf-versie van het Jaarplan Inspectie SZW 2021.