Nachtdiensten: Ik wil slapen!

‘Ik wil slapen!’ Wie in zijn leven nachtdiensten gedraaid heeft, zal dit ongetwijfeld regelmatig gedacht hebben. Dat is heel logisch, want als we slapen maken onze hersenen nieuwe brandstof aan, in de vorm van glycogeen. Wanneer we te lang wakker blijven raakt deze brandstof op en schreeuwt ons lichaam als het ware om slaap.

Gezondheidsrisico’s op korte termijn

Te kort of te weinig slaapt beïnvloedt direct de functie van onze hersenen, waardoor de prestaties omlaag gaan. Naast het feit dat we er niet gezelliger op worden als we moe zijn, krijgen we last van vergeetachtigheid, verlies van concentratievermogen en reactiesnelheid. Deze korte termijn gevolgen verhogen het risico op arbeidsongevallen. Het is dan ook noodzaak om hier aandacht aan te besteden.

Gezondheidsrisico’s op lange termijn

Het regelmatig draaien van nachtdiensten heeft ook gevolgen op de langere termijn. Door de langdurige verstoring van de biologische klok lopen medewerkers die een langere tijd nachtdiensten draaien o.a. een verhoogde kans op hart- en vaatziekten, diabetes type 2, slaapstoornissen en depressies. De Gezondheidsraad adviseert dan ook om nachtwerk (daar waar mogelijk) te beperken.

Wetgeving

Nachtwerk is niet altijd te voorkomen. Wanneer we in het ziekenhuis liggen willen we ’s nachts de benodigde zorg krijgen en het is een fijn idee dat hulpdiensten 24/7 beschikbaar zijn. In de 24 uurs economie waarin we tegenwoordig leven, zijn er ook veel bedrijven waarbij de productie ’s nachts doorgaat. Het advies van de Gezondheidsraad om nachtwerk zoveel mogelijk te beperken, gaat in dat geval niet op. Gelukkig is er in de wetgeving ook rekening gehouden met de gevolgen van het draaien van nachtdiensten. De arbeidsduur, rusttijden en het maximum aantal diensten nachtdiensten zijn terug te vinden in Arbeidstijdenwet artikel 5.8.

Zo mag er bijvoorbeeld per nachtdienst niet meer dan 10 uur gewerkt worden en mag een werknemer maximaal vijf keer per twee weken en 22 keer per jaar twaalf uur in een nachtdienst werken. Een werknemer mag niet meer dan 7 achtereenvolgende diensten werken als één van die diensten een nachtdienst is. Dit aantal mag worden verhoogd naar 8 als dit in een collectieve regeling is afgesproken.

Ook dient nachtarbeid een onderdeel te zijn van de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) en werknemers dienen goed voorgelicht te zijn over de risico’s van nachtarbeid en de maatregelen die die risico’s kunnen verminderen.

Vrijstelling voor werknemers met gezondheidsklachten

Heb je als werknemer last van gezondheidsklachten door het werken tijdens nachtdiensten, dan kun je een periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO) aanvragen bij je werkgever. Wacht hier niet te lang mee. De werkgever is verplicht om dit mogelijk te maken. Mocht blijken dat je als werknemer nadelige gevolgen ondervindt ten aanzien van de gezondheid, dan moet de werkgever (indien mogelijk) zorgen voor werk op andere tijdstippen.

Tekst: Herriëtt Gasper – Adviseur bij Kader, bureau voor kwaliteitszorg b.v.

Actueel

Onze nieuwste artikelen

28/03/2024

Webinar: Business Continuity Management

Lees verder
28/03/2024

Examen Energieprestatie aangepast!

Lees verder
27/03/2024

Opleiders belangrijke rol bij aanjagen nieuwe technologieën energielabel

Lees verder
Stel een vraag

Contact

Velden met een * zijn verplicht